Op Stadslandgoed de Kemphaan heeft Stad & Natuur een Zintuigenbos gerealiseerd. Een educatief en recreatief bos voor iedereen, met of zonder beperking. Het bestaat uit vijf zintuigenkamers, allemaal gericht op één van de zintuigen: voelen, ruiken, proeven, horen en zien. Ook is er nog een zesde zintuigenkamer, waar het evenwichtszintuig centraal staat. De ingang van het Zintuigenbos vind je tegenover Stad & Natuur, Kemphaanstraat 1.
De eerste fase van het Zintuigenbos werd begin 2021 gerealiseerd als onderdeel van het educatieve programma van Stad & Natuur. De daaropvolgende maanden zijn er verschillende aanpassingen gedaan om het bos beter toegankelijk te maken voor mensen met een beperking. Inwoners van Almere, specialisten en ervaringsdeskundigen hebben meegedacht met de plannen.
De paden zijn toegankelijk gemaakt voor mensen die slecht ter been zijn of gebruikmaken van een rolstoel, scootmobiel of rollator. Voor mensen met een visuele beperking zijn er bordjes geplaatst met teksten in contrast en in brailleschrift. Ook zijn er verhoogde elementen en plantenbakken neergezet en op verschillende plekken staan aangepaste zitjes. In elke zintuigenkamer kunnen bezoekers via een QR-code luisteren naar een fragment uit audioboek ‘Het Zintuigenpaleis’.
Deze zintuigenkamer zet het zintuig ‘voelen’ op scherp. Bezoekers kunnen bijvoorbeeld voelen aan de schilferende bast van de papierberken die hier groeien. Er is ook een lestafel waar docenten verschillende soorten voelmateriaal in kunnen leggen, zoals stekelige planten of het gewei van een bok. Klik hier en luister naar het verhaal.
In deze zintuigenkamer staan geluiden centraal. Zo groeien er grassen die ritselen in de wind en er is een houten klankspel waar bezoekers zelf mee aan de slag kunnen. Er staan zitjes, gemaakt van boomstammetjes, die gebruikt kunnen worden voor een buitenles. De ruimte is ook goed toegankelijk voor rolstoelgebruikers. Zij kunnen hun rolstoel eenvoudig tussen de zitjes rijden. Klik hier en luister naar het verhaal.
Deze zintuigenkamer is ingericht met eetbare plantjes waar bezoekers van kunnen proeven. Tijdens lessen kan er gebruik worden gemaakt van een vijzel. Door het fijnstampen komen de verse smaken van de kruiden nog beter vrij en wordt het zintuig proeven extra geactiveerd. Klik hier en luister naar het verhaal.
In deze zintuigenkamer groeien allemaal bloemen en planten die het reukzintuig activeren. Ook hier kunnen bezoekers gebruikmaken van een vijzel om de plantjes fijn te persen. Zo komen er nog meer geuren vrij. Klik hier en luister naar het verhaal.
Het letterlijke én figuurlijke hoogtepunt van het inclusieve Zintuigenbos is het 2 meter hoge uitzichtplateau. Deze heuvel is ook toegankelijk voor mensen die slecht ter been zijn of gebruikmaken van een hulpmiddel. Zo kan iedereen genieten van het prachtige uitzicht over het landschap. Klik hier en luister naar het verhaal.
De laatste zintuigenkamer staat in het teken van het evenwichtszintuig. Op een wiebelkei kunnen bezoekers testen hoe het is gesteld met hun eigen evenwicht. Klik hier en luister naar het verhaal.
Speciaal voor het Zintuigenbos heeft Jacco Steendam een boek geschreven genaamd 'Het zintuigenpaleis'. Het verhaal wordt ondersteunt door illustraties van Els Hiddink. Zij hebben hun ver-zintuig ingezet om een prachtig boek te maken over de zintuigen ruiken, proeven, zien, horen en voelen bij mensen en dieren. De verhalen, de zintuigenkamers in het bos en het educatief programma slaan naadloos op elkaar aan.
Van ‘Het Zintuigenpaleis’ is ook een luisterboek gemaakt. Bijzonder is dat niet alleen de verhalen uit het boek zijn omgezet in audio, maar dat er ook tal van vrolijke liedjes te horen zijn. Zelfs de illustraties uit het boek worden uitgebreid beschreven. Nu kan iedereen genieten van dit leuke boek vol interessante weetjes over de zintuigen. Het audioboek is gratis te beluisteren via Soundcloud.
Stad & Natuur heeft het Zintuigenbos kunnen realiseren door financiële bijdragen van het Europese LEADER-fonds, het Fonds Leefbaar Platteland, het Rabobank Stimuleringsfonds, Rabo ClubSupport, de gemeente Almere, Staatsbosbeheer, Bartiméus Fonds en de Floriade Parade.
Andere partijen waar we mee hebben samengewerkt zijn: Reimert Groep, Donker Groep en Provincie Flevoland. Bij het inclusiever maken van het Zintuigenbos hebben verschillende ervaringsdeskundigen actief met ons meegedacht. Zo is het bos niet alleen vóór, maar ook mét de doelgroep ontwikkeld. Het onderhoud van het bos wordt uitgevoerd samen met vrijwilligers.
Graag delen we updates rond het zintuigenbos.
[6 juni 2023] WORKSHOP 'HET ZINTUIGENBOS (NATUUR)INCLUSIEF' BRENGT NIEUW INZICHT IN TOEGANKELIJKHEID VAN GROEN
Stad & Natuur heeft al veel gedaan om het Zintuigenbos toegankelijk te maken voor mensen voor wie het niet vanzelfsprekend is om een bospad in te lopen. Maar het is zeker mogelijk om de toegankelijkheid en beleving voor mensen met een beperking nog verder te verbeteren.
Onderzoek 'Het Zintuigenbos (Natuur)Inclusief'
In dat kader was eind mei de workshop 'Het Zintuigenbos Natuur & Mens Inclusief'. Deze onderzoeksavond bood een unieke gelegenheid voor mensen met een beperking om actief mee te denken over het toegankelijker maken van groene gebieden in en rond Almere. Onder leiding van onderzoekers Eva Lems en Esmond Wesselink van Aeres Hogeschool Almere, stond de workshop in het teken van het verzamelen van waardevolle ideeën en ervaringen om de initiatieven van Stad & Natuur inclusiever te maken.
Ideeën en ervaringen van betrokkenen
De onderzoeksavond trok een diverse groep deelnemers aan, variërend van mensen met verschillende soorten beperkingen tot professionals op het gebied van inclusie en natuurbeleving. Deze diversiteit droeg bij aan een breed scala aan perspectieven en zorgde voor rijke discussies tijdens de workshop. “De deelnemers waren enthousiast en betrokken bij het onderwerp, wat resulteerde in waardevolle nieuwe inzichten”, aldus onderzoeker Esmond Wesselink. “Zo is het aangelegde bospad zeer goed begaanbaar voor mensen in een rolstoel, maar is door bladeren het pad lastig zichtbaar voor mensen met verminderd zicht.”
In samenwerking met collega Jochgem van Dijk wordt gekeken hoe de inzichten verkregen in de workshop kunnen worden vertaald naar breed toepasbare verbeteringen op onze groene locaties in Almere.
[1 november 2022] TESTRIT NIEUWE ONDERGROND PAD
Dit voorjaar is ons inclusieve Zintuigenbos officieel geopend. We gaan nog regelmatig met testpanels en scholen op pad om te kijken hoe zij dit bos ervaren. De ondergrond van het pad bleek toch niet helemaal goed berijdbaar. De Reimert Groep heeft een nieuw proefstukje aangelegd. En daar heeft collega Jochgem van Dijk een testritje gemaakt met ervaringsdeskundige Mayim en Marcel Kolder. Mayim heeft de nieuwe ondergrond goedgekeurd. Samen met Jochgem heeft ze nog even een race naar beneden gehouden. We gaan nu snel de rest van het pad ook verbeteren, voor een nog beter toegankelijk Zintuigenbos! Bedankt Mayim voor het testen en Marcel Kolder voor de mooie foto.
[4 april 2022] DE OPENING VAN HET ZINTUIGENBOS
Stadslandgoed de Kemphaan is op initiatief van Stad & Natuur een inclusief Zintuigenbos rijker. Een bos voor iedereen, met en zonder beperking. Wethouder Froukje de Jonge van de gemeente Almere en Gedeputeerde Harold Hofstra van de provincie Flevoland openden het bos officieel op 4 april, samen met leerlingen van PCB De Lichtboei.
Ondanks de kou en de regen was het een geslaagde opening. De kinderen en volwassenen waren enthousiast. Omroep Flevoland heeft er een mooi item over gemaakt. Dit item kan je hier bekijken.
[7 maart 2022] HET ZINTUIGENBOS KRIJGT LANGZAAM VORM
Langzaam krijgt het bos vorm. Het uitkijkpunt is bijna af, de eetbare planten beginnen te groeien. De laatste spreekwoordelijke punten op de i worden nog gezet en dan zijn we klaar voor de opening op 4 april.
